Ссылка на видео:

Ապարանի ջրամբարը գտնվում է Արագածոտնի մարզում , Քասաղ  գետի վերին հոսանքում,Քուչակ և Եղիպատրուշ  գյուղերի միջև։

Կառուցվել է  1962 – 1967 թվականներին։

Ջրամբարի բարձրությունը 50 մետր է,իսկ երկարությունը՝ 200 մետր։

Ձմռանը սառցակալում է։

Օգտագործվում է ոռոգման համար։

Ջրամբարի հիմնական ձկնատեսակը տեղական կողակն է։

Այստեղ բուծվել էնաև  իշխան, սիգ և ծածան ձկնատեսակներ։

Վերջին տարիներին այստեղ բուծվել է նաև խեցգետինը։

Շրջակայքում կառուցվել են հանգստյան գոտիներ։

Ջրամբարի ջրերի տակ են մնացել Քասաղ, Զովունի գյուղատեղերը, որոնց բնակիչները վերաբնակեցվել են Երևանի շրջակայքում։

Ջրամբարի մոտ են գտնվում V դարում կառուցված Սուրբ Վարդան և Թուխ Մանուկ փոքրաչափ եկեղեցիները։

Այնտեղ է գտնվում IV դարում կառուցված  Պողոս- Պետոս բազիլիկ տաճարը, որը  տարեկան 3-4 ամիս մնում է ջրային տարածքի մեջ։

1. Вместо точек вставь нужные слова: он, она, оно, они.

Каждое утро Саша идёт в школу. По дороге он встречает Колю и Таню. Они идут вместе. Вот и школа. Она большая и красивая. У школьного крыльца растёт высокое дерево. Весной оно покрывается зелёными листочками, а к зиме дерево сбрасывает всю листву.

2.Узнай предмет по названным признакам, назови его.

Белый, пушистый, холодный снег.

Тёмная, огромная, грозовая туча.

Сухое, свежее, душистое сено.

Вкусные, лесные, крепкие орехи.

Слова для справок: орехи, сено, снег, туча.

3.Прочитай скороговорки. Спиши. Раскрой скобки, выбери нужную букву.

Дядя (К, к)оля дочке (П, п)оле

Дядя Коля дочке Поле

Подарил щеночка (К, к)олли,

Подарил щеночка колли,

Но щенок породы (К, к)олли

Но щенок породы колли

Убежал от (П, п)оли в (П, п)оле.

Убежал от Поли в поле.

2.Наш Полкан попал в капкан.

4.У маленькой Кати появились новые игрушки, но она ещё не придумала им имена. Помоги придумать забавные имена новым игрушкам Кати.

У маленькой Кати был целый зоопарк плюшевых, пушистых, мягких игрушечных зверей. Серый слонёнок Вини. Резиновый жираф Ника . Мягкая плюшевая обезьянка Мила. Толстый, набитый опилками бегемот Мики. Деревянная лошадка зебра Зузу. И самая любимая — лохматая шерстяная собачка Мони.

5.Прочитай слова, запиши их в три столбика по родам. Девочка, ручка, книга, журнал, письмо, врач, музей, задание, дом, пальто, тетрадь, день, заря, платье, солнце, яблоко, дядя, бабушка, сын, полка, озеро.

Женский род-девочка, ручка, книга, заря, бабушка, полка, тетрадь.

Мужской род-журнал, врач, музей, дом, день, дядя, сын.

Средний род-письмо, задание, пальто, платье, солнце, яблоко, озеро.

6. Напиши по образцу. Образец: —  учитель-учительница

Учитель-учительница, школьник-школьница, спортсмен-спортсменка, художник-художница, артист-артистка, воспитатель-воспитательница.

Ղ․Աղայան

Ուշադի՛ր կարդա պատմվածքը և վերլուծի՛ր։ Վերլուծությունդ կարող ես ներկայացնել գրավոր շարադրանքի կամ բանավոր խոսքի միջոցով։

Ոսկին երկաթին անարգելով, ասաց մեկ անգամ․

-Երանի գիտենամ, դու ինչացո՞ւ ես, որ մետաղների կարգն ես ընկել. քո սև ու ժանգոտ երեսովդ մարդու վրա զզվանք ես բերում: Նայիր ինձ վրա, տես ինչպես գեղեցիկ եմ
փայլում, ինչպես շողշողում: Նայիր մեր սիրուն օրիորդների ու հարսների ականջներին ու  մատներին, դու կտեսնես իմ փառքն ու պատիվը, նայիր նրանց ճակատների շարքերին,
դու կտեսնես իմ փայլն ու գեղեցկությունը: Չեմ հաշվում գինդերը, գնդասեղները. գիտեմ, որ դու այնքան կոշտ ու կոպիտ ես, որ այդպես քնքուշ բաների մասին ոչ ճաշակ ունես, ոչ
հասկացողություն:
Երկաթը պատասխանեց ոսկուն.

-Ես չեմ ուրանում, ոսկի աղա, որ դու գեղեցիկ ես, ամեն բանի զարդն ու զարդարանքը դու ես, գինդ շատ բարձր է, աղքատի բան չես, բայց ինչո՞ւ ես չափիցդ դուրս գոռոզանում: Քո սիրուն օղակներդ ոչ ականջի լսելիքն են ավելացնում, ոչ մատներին ու կռներին զորություն ու ժրություն են տալիս: Ճակատների փայլուն շարքերը գլխին խելք չեն տալիս.
ոչ կուրծքերի նուրբ մանյակները սրտին գութ ու խնամք: Ինչ ասեմ մեր օրիորդներին, քեզ այդչափ պատիվ են տալիս, քեզ համար հալվում, մաշվում ու բարակացավ ընկնում: Իմ մի փոքրիկ ասեղը քո բոլոր զարդարանքներից ավելի է օգուտ տալիս: Գիտե՞ս, ոսկի աղա, իմ փոքրիկ ասեղը քանի տուն է պահում, քանի որբի կերակրում: Իմ խոփն ու ձևիչը ամբողջ աշխարհին հաց են տալիս: Մարդիկ ինչ որ շինում են կամ պետք է կտրեն, կամ պետք է ծեծեն, կամ պետք է խարտոցեն, կամ պետք է
կարկատեն: Իմ ուրագն ու կացինը որ չլինեն, իմ դուրն ու շաղափը, իմ սղոցն ու մուրճը,
իմ կտրիչն ու խարտոցը, էլ կարո՞ղ էին մարդիկ քար քարի վրա դնել, փայտ փայտի վրա: Ահա այդպես պարծենկոտ ես դու, ոսկի աղա, քո փայլից կուրացած ՝ ուրիշի
լավությունը չես տեսնում:

Գործնական աշխատանք

Քեզ ծանոթ համակարգչային ծրագրով տեքստի շուրջ առաջադրանքներ կազմի՛ր և հրապարակի՛ր։

Ջ․ Ռոդարի

Տեքստային աշխատանք

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:  Ճամփորդեց-ճամփորդեց, մի օր էլ հայտնվեց այնպիսի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Տներն այդ երկրում կառուցված  էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին:  Շենքերի տանիքներն էլ էին կլոր: Ճանապարհի կո□քին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար: Ջովանինոն  որոշեց մի վար□ քաղել և զարդարել իր   բաճկոնը: Նա   զգուշությամբ ուզում էր պոկել վարդը, որպեսզի մատը չծակի, բայց տեսավ, որ վարդը փուշ չունի, ուրեմն՝  իր մատը չի ծակի:  Այդ ժամանակ թփերի ետևից հայտնվեց քաղաքային պարեկը և ժպտալով հարցրեց Ջովանինոյին.

-Դուք երևի չգիտե՞ք, որ չի  կարելի վարդ քաղել:

-Ներեցեք ինձ … ես չմտածեցի,  որ…

-Այդ դեպքում Դուք պետք է վճարեք տուգանքի կեսը,- ասաց պարեկը և սկսեց գրել անդորրագիրը:
Ջովանինոն  հանկարծ նկատեց, որ պարեկի գրիչը սուր չէ, և խնդրեց ցույց տալ այն:

— Խնդրեմ ,- ասաց պարեկը և մեկնեց գրիչը:

Գրիչը, ինչպես նաև պարեկի  թուրը , ամենևին սուր չէին , դրանք բութ էին բութ:

— Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տար□րինակ է:

Այստեղ ոչ մի սուր բան չկա,- բացատրեց պարեկը:

-Իսկ մե՞խը,- հարցրեց Ջովանինոն,- չէ ՞ որ այն պետք է սուր լինի:

-Մենք մեխ չենք օգտագործում: Մեխի փոխարեն սոսինձ ենք օգտագործում:  Իսկ հիմա բարի եղեք ինձ երկու անգամ ապտակել:

Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց.

-Ո՛չ, ո՛չ, ի՞նչ եք ասում, ես չեմ ուզում հայտնվել բանտում, եթե այդպես է, ես պատրաստ  եմ  երկու ապտակ ստանալ:

-Բայց մեզ մոտ այդպես է ընդունված. լրիվ տուգանքը՝ չորս ապտակ, կեսը՝ երկու,- պատասխանեց պարեկը:

-Երկու ապտակ պարեկի՞ն:

-Այո՛:

-Բայց դա իրավացի չէ, այդպես չի կարելի:

-Իհարկե արդարացի չէ. այդպես չի՛ կարելի :

-Իհարկե արդարացի չէ, և որպեսզի այդպես չլինի, ոչ ոք օրենքը չի խախտում: Դե,  ես սպասում եմ. տվեք ինձ երկու ապտակ և մյուս ան□ամ ավելի զգույշ եղեք:

-Բայց ես չեմ ուզում ձեզ ապտակել:

-Այդ դեպքում ես ստիպված եմ ձեզ առաջարկել լքել մեր երկիրը:

Եվ Ջովանին ստիպված եղավ հեռանալ այն երկրից, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Բայց նա երազում էր վերադառնալ այնտեղ և ապրել ամենաօրինակելի օրենքներով և ամենադաստիարակված մարդկանց հետ:

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո՛ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
   Կողքին, վարդ, տարօրինակ, անգամ։

• Փուշ բառի ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով կազմի՛ր մեկական նախադասություն:

Վարդը քաղելիս փուշը ծակեց մատս։

Հեռախոսազրույցից հետո, կարծես նա փշերի վրա լիներ։

1. Ի՞նչ է նշանակում պուրակ բառը.
   ա/ բանջարանոց

բ/ արտ

գ/ զբոսայգի

դ/ ծաղկի խանութ

զբոսայգի

• Տեքսից դուրս գրի՛ր ընդգծված բառերը՝ դիմացը գրելով ըստ կազմության դրանց տեսակը:
• Մատ – գոյական
• գրիչ – գոյական
• լքել – բայ
• Տեքստում ընդգծված նախադասությունից առանձին սյունակներով դուրս գրի՛ր երկու գոյական, մեկ ածական, մեկ բայ:

Տներն այդ երկրում կառուցված  էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին:

Գոյական Բայ Ածական

Երկիր կառուցել սուր

Տներ

• Կազմի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:
•  
• ա/ ճամփորդեց – ճամփորդել
• բ/ պետք է վճարեք – վճարել
• գ/ ասաց – ասեց
• դ/ երազում էր – երազել

• Տեքստից դո՛ւրս գրիր մեկ պարզ նախադասություն:
•  Շենքերի տանիքներն էլ էին կլոր:
• Լրացրո՛ւ  առած-ասացվածքները՝ օգտվելով տրված բառերից.

ա/ Ինձ համար արա, քեզ համար:

 Ինձ համար արա, քեզ համար սովորիր:

բ/ Խաչն իմն է, ես գիտեմ:

/ Խաչն իմն է, զորությունը ես գիտեմ:

գ/ Փողոցում փողոցում էլ կկորցնես:

Փողոցում գտածը փողոցում էլ կկորցնես:

դ/ գործը վաղվան չեն թողնի:

Այսօրվա գործը վաղվան չեն թողնի:

զորությունը, սովորիր, գտածը, այսօրվա

• Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն:

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:

Երկու ապտակ պարեկի՞ն:

• Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը։
  Հողից վերև՝
  Փոքրիկ արև,
  Վրան՝ հազար
  Սերմ ու տերև.

Ծաղիկը
                                 

• Ո՞րն է տրված նախադասության ենթական՝
  Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց.

Ջովանինոյի

• Ինչպիսի՞ երկրում էր հայտնվել Ջովանինոն:

Այնպիսի երկրում որտեղ ոչ մի սուր բան չկար։

• Ի՞նչ տուգանք նշանակեց պարեկը: Նմանատիպ մի տուգանք էլ դու մտածի՛ր:

Պարեկը նշանակեց, որ Ջովանինյոն ապտակի իրեն։

Ինչո՞ւ էր ստիպված Ջովանինոն լքել այդ երկիր
ա/ որովհետև վճարել էր տուգանքը
բ/ որովհետև պարեկը արդարացի էր
գ/ որովհետև խախտեց այդ երկրի օրենքը
դ/ որովհետև միամիտ էր

որովհետև խախտեց այդ երկրի օրենքը

•  

• Կուզեի՞ր Ջովանինոյին հետ գնալ այդ երկիր:
• Ոչ չէի ուզի, որովհետև այնտեղ ինձ համար շատ տարօրինկակ կթվար և ես չէի կարողանա ապրել այդ մթնոլորտում։

Առաջադրանքները՝ Ն․ Նիկողոսյանի

Տրված բառակապակցությունները նախադասություններ դարձրո՛ւ։

Օրինակ՝ բուրավետ վարդ — Վարդը բուրավետ է։

շողշողուն արև — Արևը  շողշողուն է։

փայլուն աստղ – Աստղը փայլուն է։

խորհրդավոր լուսին – Լուսինը խորհրդավոր է։

մաքուր օդ – Օդը մաքուր է։

Տրված նախադասություններից ամեն անգամ մի <ավելորդ> բառ հանի՛ր և թող միայն ամենակարևոր բառերը։

Չարաճճի քոթոթները աղմկելով խաղում էին կանաչ խոտերի մեջ։

Քոթոթները աղմկելով խաղում էին կանաչ խոտերի մեջ։

 Քոթոթները խաղում էին կանաչ խոտերի մեջ։

Քոթոթները խաղում էին։

Գարնանային երեկոյի տաք անձրևը տեղացել էր նոր ծաղկած ծառերի վրա։

Երեկոյի տաք անձրևը տեղացել էր նոր ծաղկած ծառերի վրա։

Երեկոյի տաք անձրևը տեղացել էր ծաղկած ծառերի վրա։

Երեկոյի տաք անձրևը տեղացել էր  ծառերի վրա։

Արևի առաջին շողերը խաղում էին ամպի սպիտակ քուլաների հետ։

Արևի շողերը խաղում էին ամպի սպիտակ քուլաների հետ։

Արևի շողերը խաղում էին ամպի քուլաների հետ։

Երկու պարզ նախադասությունների արանքում կապակցող բառեր ավելացրո՛ւ և ստացի՛ր բարդ նախադասություններ։

Արամը տուն շտապեց։

Նա ուզում էր վերցնել գնդակը ։

Արամը տուն շտապեց, քանի որ նա ուզում էր վերցնել գնդակը ։

Սկսեց անձրև տեղալ։

Բոլորը բացեցին անձրևանոցները։

Սկսեց անձրև տեղալ և  բոլորը բացեցին անձրևանոցները։

Բժիշկ Այբոլիտը սպասում էր նոր այցելույին։

Ներս մտավ թաթը վիրավոր արջը։

Բժիշկ Այբոլիտը սպասում էր նոր այցելույին, երբ Ներս մտավ թաթը վիրավոր արջը

Փոքրիկ աղջիկը լաց էր լինում։

Նրա գեղեցիկ տիկնիկի շորը պատռվել էր։

Փոքրիկ աղջիկը լաց էր լինում,  որովհետև նրա գեղեցիկ տիկնիկի շորը պատռվել էր։

Փորձի՛ր մի քանի օրինակ էլ ի՛նքդ կազմել։

Արտակը շտապում էր դպրոց։

Նա ուշացավ առաջին ժամից։

Արտակը շտապում էր դպրոց, սակայ նա ուշացավ առաջին ժամից։

Ճնճղուկը անհանգիստ ծլվլում էր։  

 Բնից ձագուկն էր ընկել։

 Ճնճղուկը անհանգիստ ծլվլում էր, փաստորեն բնից ձագուկն էր ընկել։

Ա և Բ սյունակներից գտի՛ր իրար հետ մտքով կապված նախադասությունները և կապակցող բառերի օգնությամբ (իսկ, երբ, սակայն, և, թե) միավորի՛ր դրանք՝ ստանալով բարդ նախադասություններ։

Ա․ Ապրիլը գարնան ամիս է։

Տղան շատ ուրախացավ։

Բացվեց գարնան առավոտը։

Մարզիկն ուզում էր առաջինը տեղ հասնել։

Բ․ Այգեգործներրը շտապեցին իրենց այգիները խնամելու։

Հուլիսը ամռան ամիս է։

Նա հաղթեց մրցույթում։

Նա տեսավ դեպի իրեն ընդառաջ եկող ընկերոջը։

Ապրիլը գարնան ամիս է, իսկ Հուլիսը ամռան ամիս է։

Տղան շատ ուրախացավ, երբ նա հաղթեց մրցույթում։

Մարզիկն ուզում էր առաջինը տեղ հասնել, սակայն նա տեսավ դեպի իրեն ընդառաջ եկող ընկերոջը։

Բացվեց գարնան առավոտը,  և այգեգործներրը շտապեցին իրենց այգիները խնամելու։

Գրի՛ր անհրաժեշտ կապակցող բառերը և կարդա՛ բարդ նախադասությունները։

Ես ամենեվին էլ չեմ ուզում, որ իմ գիրքը կարդան միայն զվարժության համար։ Իմ սիրտը ցավից ճմլվում է, որ ես հիշում եմ իմ փոքրիկ բարեկամին։ Ես նրա մասին ուզում եմ պատմել, որ չմոռանամ նրան։ Շատ տխուր բան է, որ բարեկամներին մոռանում են։ Բոլորը չէ, որ բարեկամ ունեն։ Եվ ես վախենում եմ, որ կդառնամ մեծահասակների նման, որովհետև նրանք թվերից բացի ոչնչով չեն հետաքրքրվում։

Բարի գալուստ Planet Earth թանգարան, թանգարան, որտեղ դուք կարող եք սովորել
մի քանի հետաքրքիր փաստ այն աշխարհի մասին, որտեղ մենք ապրում ենք.
«Երկրի վրա շատ զարմանալի վայրեր կան. Ով գիտի, գուցե դուք
տեսեք բոլորին մի օր: Ո՞ւր գնանք նախ, երեխաներ։
«Անտառներ»:
Անտառներում է ապրում աշխարհի կենդանիների և բույսերի կեսից ավելին: Ծառերը մաքրում են օդը և արտադրում
թթվածին, որպեսզի մենք շնչենք:
Մենք ամեն րոպե ոչնչացնում ենք անտառների ավելի քան 36 ֆուտբոլային դաշտեր և դեն ենք նետում հազարավոր ծառեր
թղթի և քարտի մեջ ամեն օր:
Օվկիանոսները միլիոնավոր ծովային կենդանիների տունն են: Նրանք կլանում են արևի ջերմությունը, փոխանցում այն դեպի արևը
մթնոլորտը և այն տեղափոխել աշխարհով մեկ:
Շատ աղբ, որը մենք արտադրում ենք ցամաքում, աղտոտում են օվկիանոսները: Կրիաները պոլիէթիլենային տոպրակները շփոթում են մեդուզայի հետ
և մեռնում են, երբ ուտում են դրանք:
Աշխարհի հակառակ ծայրերում Արկտիկան և Անտարկտիդան սառչում են սառը հողեր: Այնքան ցուրտ է, որ
ծովը ծածկված է սառույցով.
Վառելիքը, որը մենք օգտագործում ենք էներգիայի համար, կլիման ավելի տաք է դարձնում: Քանի որ տաքանում է, սառույցը հալվում է, և ծովը
բարձրանում է. Հողը անհետանում է.
Գետերը հավաքում են անձրևի ջուրը և այն տեղափոխում օվկիանոսներ։ Ճանապարհին բույսերը կլանում և մաքրում են
ջուր, այնպես որ մեզ համար անվտանգ է խմել:
Ֆերմերները և գործարանները աղտոտում են գետերը թունաքիմիկատներով և քիմիական նյութերով, և ամեն օր մենք յուրաքանչյուրս ջրում ենք
մոտ 50 լիտր ջուր զուգարանակոնքի տակ:
Սա կանաչ աշխարհ է, որտեղ մարդիկ հարգում են բնությունը և ապրում երկար ու առողջ կյանքով։ Չե՞ք ցանկանա
ապրել այստեղ?

1. Ի՞նչ կենդանի օրգանիզմներ են հանդիպում հողում:
   Բակտերիաներ, սնկեր, որդեր և կենդանիներ։

1. Ի՞նչ է հողը, իսկ հումո՞ւսը:
   Հողում մոտ 50-60 սանտիմետր խորությամբ մի փոքր փոս փորելիս կարելի է նկատել հողի տարբեր շերտեր: Վերին շերտը մուգ գույ­նի է:
2. 
   Հումուսը կազմվում է կենդանի օրգանիզմներից
3. Ինչո՞ւ է հողի վերին շերտը մուգ գույնի:
   Հողում մոտ 50-60 սանտիմետր խորությամբ մի փոքր փոս փորելիս կարելի է նկատել հողի տարբեր շերտեր: Վերին շերտը մուգ գույ­նի է:Այստեղ են բույսերի արմատները: Հողի այս շերտը պարունակում է նաև տարբեր բույսերի և կենդանիների մնացորդներ:
4. Ի՞նչ նյութեր են պարունակվում հողում:
   Հողի բերրիության և բույսերի աճի ապահովման համար օգտագործում են պարարտանյութեր։
5. Ի՞նչ են պարարտանյութերը:
   Նրա մեջ կան լիքը առողջական վիտամիներ կան որոնք ոքնում են բույսին արագ աճել։
6. Ի՞նչ նպատակով են իրականացնում հողի արհեստական ոռոգումը, փխրեցումը:
   Բույսերի աճի համար անհրաժեշտ են նաև ջուր, թթվածին և այլ նյու­թեր: Ջրի պարունակությունը հողում փոփոխական է: Երբ անձրևները սա­կավ են, անհրաժեշտ է արհեստական ոռոգում, որի համար օգտագործում են լճերի, գետերի, ջրամբարների, ջրանցքների ջրերը: Իսկ թթվածնով հարստացնելու համար հողը փխրեցնում են:

Ծիծեռնակը բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:
Մեկ անգամ էր նա բույն շինել
Եվ շատ անգամ կարկատել,
Բայց այս անգամ վերադարձին
Բույնն ավերակ էր գտել:
Այժմ նորից բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:
Նա հիշում էր անցած տարին
Իր սնուցած ձագերին,
Որոնց ճամփին հափշտակեց
Արյունարբու թշնամին:
Բայց նա կրկին բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:

Առաջադրանքներ

1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը` դուրս գրելով ու բացատրելով անծանոթ բառերը:
2. Ընդգծված բառերը փոխարինի’ր հոմանիշ բառերով, կարդա’ ու դիտարկումներ արա:

Շինում – կառուցում

շյուղ – ծղոտ, շիվ, ճյուղ

այժմ – ներկայումս

սնուցած – կերակրած

կրկին – նորից

1. Բանաստեղծության համար նոր վերնագիր հորինի՛ր։

Ավիրված բույնը

1. Ո՞վ է այս բանաստեղծության հերոսը:

Բանաստեղծության հերոսը ծիծեռնակն է։

1. Նկարագրի՛ր ծիծեռնակին:

Ծիծեռնակը հոգով չկոտրվող էր ինչքան էլ նրա բույնը քանդվեց միևնույնն է նա իր մեջ ուժ գտավ և կառուցեց նորը, անգամ այն դեպքում, երբ նրա ձագերին հափշտակել էին։

1. Մանրամասն բնութագրիր ծիծեռնակին` օգտվելով բանաստեղծության բնութագրումներից:

Ծիծեռնակը բազմաչարչար էր, հոգատար էր իր ձագերի հանդեպ, ձգտող էր և չկոտրվող։

1. Առանձնացրո’ւ քեզ ամենից դուր եկած հատվածը և վերլուծի’ր:

Այժմ նորից բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:

Այս հատվածը նշանակում է, որ ամեն դեպքում կյանքը դեռ շարունակվում է և ինչքան էլ քո տունը ավերվի մեկ է դու պետք է չհանձնվես և նորը կառուցես, որովհետև կյանքը դեռ շարունակվում է։

1. Արձակ շարադրի’ր բանաստեղծությունը և վերլուծի’ր:

Ծիծեռնակը նոր բույն էր կառուցում և կառուցելու հետ միասին երգում էր և ամեն մի շյուղը կպցնելիս նախկին բույնն էր հիշում։ Մեկ անգամ էր ծիծեռնակը բույն շինել, բայց շատ անգամ քանդված տեղերը փակել։ Բայց այս անգամ վերադառնալուց բույնը ավիրված էր գտել։ Այժմ կրկին բույն էր կառուցում և կառուցելու հետ միասին երգում էր և ամեն մի շյուղը կպցնելիս նախկին բույնն էր հիշում։ Նա հիշում էր նախորդ տարին իր կերակրած ձագերին, որոնց ճանապարհին գողացավ արյուն խմող թշնամին։ Բայց նա կրկին բույն էր կառուցում և կառուցելու հետ միասին երգում էր և ամեն մի շյուղը կպցնելիս նախկին բույնն էր հիշում։

1. Ինչո՞ւ է բանաստեղծությունը այսպես վերնագրված:

Որովհետև ծիծեռնակը հիշում էր իր նախկին տունը։

1. Ի՞նչ գիտես ծիծեռնակների մասին: Պատմի՛ր:

Ես միայն այն գիտեմ, որ ծիծեռնակները գարնան ավետաբեր թռչուններն են և ունեն մկրատաձև պոչիկ։

1. Տեղեկատվական աղբյուրներից նյութեր հավաքիր ծիծեռնակների մասին:

Հետաքրքիր փաստեր ծիծեռնակների մասին

• Ծիծեռնակները վերադառնում են մարտ – ապրիլ ամիսներին։
• Բույնը ափսեանման է, սարքում են ցեխից և ամրացնում ժայռերին, շենքերի պատերին, տանիքների անկյուններում, քիվերին և կամուրջների տակ։
• Մայիս-հունիս ամիսներին դնում է 4-6 սպիտակ, կարմրագորշ պտերով ձվեր։

• Սնվում է հիմնականում միջատներով, որոնց որսում է թռիչքի ընթացքում։
• Գերադասում է բնադրվել մարդու հարևանությամբ՝ գյուղերում, ավաններում և քաղաքներում։
• Թռիչքը սահուն է՝ թևերի արագ թափահարումով։
• Եթե ծիծեռնակը բարձր է թռչում, ուրեմն արևոտ օր է լինելու, իսկ եթե ցածր է թռչում, ուրեմն անձրև է գալու:
• Կան ծիծեռնակի  179 տեսակ, Հայաստանում կան դրանցից 5-ը։

Ծիծեռնակներն ունենում են շատ տեսակներ, մոտ 79 տեսակ, բայց բոլոր տեսակների ծիծեռնակները հնարավոր չէ տեսնել: Ծիծեռնակի տարբեր տեսակներ նույն ապրելակերպն ունեն: Նրանց ասում են ավետաբեր թռչուններ: Նրանք ունեն մկրատաձև պոչիկներ: Նրանք սնվում են տարբեր միջատներով: Ծիծեռնակները տարածված են Եվրոպայում, Ասիայում, Իսրայելում, Աֆրիկայում։

• Ծիծեռնակներին թռիչքի ժամանակ վերևից նայողներն իմանում են, որ նրանք հենց այդպես խաղալով,երգելով, թչում են, բայց նրանք ուղղակի չեն թռչում, նրանք թռչում են, որ որդեր ,բլոճներ որսան: Եթե մենք էլ կարողանայինք նայել ծիծեռնակներին և միջատներին, որոնցով սնվում է ծիծեռնակը , ամեն ինչ կհասկանայինք: Եթե ծիծեռնակը բարձր է թռչում, ուրեմն արևոտ եղանակ է լինելու, իսկ եթե ցածր է թռչում, ուրեմն անձրև է գալու, քանի որ միջատներն իջնում են ավելի ներքև, իսկ ծիծեռնակներն էլ իջնում են նրանս որսալու։ :Նրանք իրենց բները այնպիսի տեղ են հյուսում, որ հեշտ թռչեն․ քարափներում,կտուրներում և այլն:

 • Տները կառուցած են լինում տարբեր ճյուղերից և իրենց թուքով ամրացնում են այդ ճյուղերը:Քաղաքային ծիծեռնակների բույները լինում են կլոր ,իսկ գյուղական ծիծեռնակներինը՝ բաժականաման: Ձմռանը նրանք թռչում են տաք երկրներ, իսկ մենք սպասում ենք, որ նրանք նորից գան: Նրանք շատ երգեր են երգում և նվիրում մարդկանց: Ծիծեռնակները գալիս են ապրիլին, մայիսին կամ հունիսին: Մայիսից մինչև հունիս ունենում են 4-6 ձագ։ Նրանք շինում են 1000-5000 բույն: